විකිපීඩියාවට අනුව Pegasus යනු කුමක්ද?
Pegasus යනු ඊශ්‍රායල සයිබර් අවි සමාගමක් වන NSO සමූහය විසින් වැඩි දියුණු කරන ලද ඔත්තු මෘදුකාංගයක් වන අතර එය iOS සහ Android හි බොහෝ අනුවාදවල ධාවනය වන ජංගම දුරකථනවල රහසිගතව ස්ථාපනය කළ හැකිය. පෙගසස් හට ශුන්‍ය-ක්ලික් සූරාකෑමක් හරහා 14.6 දක්වා iOS අනුවද භාවිතා කිරීමට හැකි වේ. සංවර්ධකයින් වන්නේ NSO සමූහය වන අතර විශේෂයෙන් සඳහන් කළ යුතු මෙහෙයුම් පද්ධති වන්නේ iOS සහ Android ය.
පෙගසස් විසින් ඔබට කළ නොහැකි දේවල් ඔබගේ දුරකථනයෙන්ම කළ හැක. එය ඔබගේ දුරකථනයේ ඕනෑම කාර්යයක් සදහා සක්‍රීය කළ හැක. එය සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිබිඹු කරයි. ඇම්නෙස්ටි ඉන්ටර්නැෂනල් වාර්තා කරන්නේ දුරකථන අංක 50,000 ක් විශාල වශයෙන් කාන්දු වී ඇති බවයි. ගවේෂණයේ කේන්ද්‍රයේ ඇත්තේ පෙගසස් ඔත්තු මෘදුකාංගයක් ලෙසයි . එයට ඔබගේ කැමරා සවි කිරීමට හැකි අතර පින්තූර ගැනීමටද හැකිය. එය ඔබගේ පණිවිඩ සහ ඔබගේ ඉතිහාසය වෙත ප්‍රවේශ වේ. එයට ඔබ පවසන දෙයට සවන් දිය හැකි අතර ඔබව පටිගත කිරීමටද හැකිය. ඉතින් ඔව්, Pegasus හරිම භයානකයි.
Pegasus යනු කුමක්ද?
NSO Group නම් සමාගමක් විසින් නිර්මාණය කරන ලද මෘදුකාංගයක් වන අතර එය ත්‍රස්තවාදීන් සොයා ගැනීමට නිර්මාණය කර ඇති බව එම සමාගම පවසයි.
විමර්ශකයින්:
Eyal Weizman – අධිකරණ වෛද්‍ය වාස්තු විද්‍යාව පිළිබඳ අධ්‍යක්ෂ – Goldsmiths හි මහාචාර්ය.
Shourideh C. Molavi – ප්‍රමුඛ ඊශ්‍රායල-පලස්තීන රීසචර්- අධිකරණ වෛද්‍ය ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය
මිනිසුන් ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය යනු වස්තූන් සහ අවකාශයන්හි සරල ආකාරයේ නිර්මාණයක් ලෙස සලකයි. නමුත් වාස්තු විද්‍යාව යනු කැමරාවට හසුවන මානව හිමිකම් කඩවීම් සැබවින්ම සිතියම්ගත කිරීමේදී ඉතා ප්‍රයෝජනවත් මෙවලමකි. අපි රාජ්‍ය සහ ආයතනික ප්‍රචණ්ඩත්වය විමර්ශනය කිරීමට අවකාශීය සහ මාධ්‍ය ක්‍රමවේද සහ තාක්ෂණයන් භාවිතා කරමු. අපි පොලිස් බලකායන් ගැන විමර්ශනය කරමින් පවතිමු . අපි හමුදාව ගැන පරීක්‍ෂණ කරන්නෙමු.අපි සමහර විට රහස් සේවා විමර්ශනයද කරමින් පවතින්නෙමු.
ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන් සහ කලාකරුවන්, විද්වතුන්, පර්යේෂකයන්, නිර්මාණකරුවන් සහ සංවර්ධකයින් එක් විමර්ශනයක් සඳහා එක්ව කටයුතු කරයි. පලස්තීනයේ ඊශ්‍රායල යටත් විජිත ප්‍රචණ්ඩත්වය පිළිබඳව අපි බොහෝ විට කටයුතු කළෙමු. මේ වන තුරු, පලස්තීනුවන්ට එරෙහිව මුරපොලවල්, මාර්ග බාධක, හමුදා සහ පොලිස් ප්‍රචණ්ඩත්වය වැනි බොහෝ දේ සම්බන්ධ වී ඇත. අද සමකාලීන යටත්විජිතවාදය ද ඩිජිටල් ය. ඔබ මිනිසුන් පාලනය කළ යුතුයි. එන්එස්ඕ සමූහය පැමිණෙන්නේ මෙහිදීය.
NSO සමූහය යනු ඊශ්‍රායල සයිබර් නිරීක්ෂණ සමාගමකි. එය මතු වී ඇත්තේ පලස්තීනුවන් පිළිබඳ ඊශ්‍රායල රාජ්‍ය නිරීක්ෂණවලින් මතු වූ සමස්ථ පරිසර පද්ධතියක සන්දර්භය තුළ ය. “පෙගසස් එකේ තියෙන ප්‍රශ්නේ තමයි අපි ගොඩක් තොරතුරු දන්නේ නැති එක.” අප දන්නා දෙය නම්, හැක් කිරීම එක්-ක්ලික් හැක් ආකාරයෙන් පැමිණෙනු ඇත, එයින් අදහස් වන්නේ ඔබට ඔබගේ දුරකථනයට පණිවිඩයක් ලැබෙනු ඇති බවත්, ඔබ එම පණිවිඩය මත ක්ලික් කර ඔබගේ දුරකථනය හැක් කර ඇති බවත්ය. නැතහොත් එය ශුන්‍ය ක්ලික් කිරීමේ ස්වරූපයෙන් පැමිණේ. තවද ඔබගේ දුරකථනයේ ඇති මග හැරුණු ඇමතුමට ඔබගේ දුරකථනය හැක් කිරීමට හැකි වන්නේ මෙහිදීය.
Pegasus හි පසු අනුවාදයක් ලෙස ඔබට පණිවිඩයක් යවන අතර පණිවිඩය අනිෂ්ට මෘදුකාංග දරයි. මෙය WhatsApp හැක් ලෙස හැඳින්වේ. NSO විසින් WhatsApp තුළ අවදානමක් ඇති බව සොයා ගත් අතර, ඇත්ත වශයෙන්ම, මිනිසුන්ගේ දුරකථන වෙත දොරක් ලෙස මෘදු භාණ්ඩ ද භාවිතා කරයි. (WhatsApp VOIP තොගයේ ඇති බෆර් පිටාර ගැලීමේ අවදානමක් ඉලක්ක දුරකථන අංකයකට යවන ලද විශේෂයෙන් සකස් කරන ලද RTCP පැකට් මාලාවක් හරහා දුරස්ථ කේත ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඉඩ දී ඇත).
පෙගසස් යනු ලොව පුරා සිටින ක්‍රියාකාරීන්ට සහ සිවිල් සමාජ කණ්ඩායම්වලට එරෙහිව නව යුද බිමක් සඳහා වේදිකාවක් සැකසීමයි. පෙගසස් අපේ Rader එකේ අවුරුදු තුනකට අධිකව තිබුණි. අපි මුලින්ම පෙගසස් ගැන අසා ඇත්තේ Ayotzinapa හි සිසුන්ගේ 2014 අතුරුදහන් වීම ගැන විමර්ශනය කිරීමට අපට ආරාධනා කරන විටය. ඔවුන් Iguala නගරයට ඇතුළු වී එහි අතුරුදහන් වී එහි අතුරුදහන් වී ඇත.
අපි එම අතුරුදහන් කිරීමේ ක්‍රියාව පිළිබඳ අතිවිශාල තොරතුරු ප්‍රමාණයක් එකතු කළෙමු: වීඩියෝ, ඡායාරූප, දුරකථන ඇමතුම් සහ CCTV කැමරා දර්ශන ආදියයි. අපේ විමර්ශනයට අනුව එම අතුරුදන්වීමට රාජ්‍ය මැදිහත්වීමක් සහ රාජ්‍ය මැදිහත්වීමක් තිබූ බවට සාක්ෂි තිබෙනවා. එය මෙක්සිකෝවේ අතිශය ආන්දෝලනාත්මක නඩුවක් වූ අතර, රාජ්‍ය මැදිහත්වීමේ විශාල මට්ටමක් හෙළිදරව් විය. Carmen Asristagui (කාර්මෙන් අස්රිස්ටගුයි) වාර්තාකරුවන් ඒ ගැන වාර්තා කිරීමට පටන් ගත් විට හෝ Centro Prodh(සෙන්ට්රෝ ප්රොද්) වැනි නීතිඥයන් පෙත්සමකදී රාජ්‍යය වගවීමට උත්සාහ කරන විට, ඔවුන් රාජ්‍යයේ ඉලක්ක බවට පත් වේ. ඒවගේම පෙගසස් විසින් ඉලක්ක කර ගත්තේ හරියටම මේ අයයි. අපගේ විමර්ශනය ගැන රජය ඉතා උනන්දුවෙන් සිටින බවත් අප සොයා ගන්නා දෙයින් එය විවේක ගන්නා බවත් අපට වැටහුණා. අපි එම ලැයිස්තුවේ සිටි බොහෝ පයිප්ප පෞද්ගලිකව දැන සිටි අතර, අප ක්‍රියා කළ යුතු බව අපි තේරුම් ගත්තෙමු. අපගේ මිතුරන් සහ අපගේ සහයෝගිතාකරුවන් පෙගසස් විසින් ඉලක්ක කරන ලදී, එබැවින් ස්වභාවිකවම, අපි අපගේම කුසලතා කට්ටල භාවිතා කිරීමට පටන් ගත්තෙමු. අපට කළ හැකි වූයේ අධිකරණ වෛද්‍ය වාස්තු විද්‍යාවේ මේ ආකාරයේ විවෘත මූලාශ්‍ර ආචාර ධර්ම භාවිතා කිරීමයි.
එබැවින් විවෘත මූලාශ්‍ර විමර්ශනය පොදු වසමේ ඇති සියල්ල – පළ කරන සෑම දෙයක්ම, අපට ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රවේශ විය හැකි සඳහන් කර ඇති සියල්ල දෙස බලයි. NSO හි සෑම කථාවක්ම සහ සෑම ඉලක්කයක්ම හුදකලාව වාර්තා කරන ලදී. අපි සෑම වාර්තාවක්ම සහ ලිපියක් දෙස බැලීමට පටන් ගත්තෙමු, අපට සොයාගත හැකි වූයේ අනවසරයෙන් ඇතුළුවීම පිළිබඳ ගිණුමයි. ඒ නිසා ඉන්දියාවෙන් සහ රුවන්ඩාවෙන්, පලස්තීනයෙන් සහ මෙක්සිකෝවෙන් තොරතුරු එක්රැස් කිරීම, ඔවුන් එකට එකතු කිරීම. වේදිකාවක් තුළ, ඔබට ශාරීරික ප්‍රචණ්ඩත්වය, ඩිජිටල් ප්‍රචණ්ඩත්වය, ආයතනික ගනුදෙනු, හැක් කිරීම් නිරාවරණය කිරීම් සහ සන්දර්භීය සිදුවීම් බැලීමට ඉඩ සලසන ත්‍රිමාණ අන්තර්ක්‍රියාකාරී අවකාශයකි. විවෘත මූලාශ්‍ර විමර්ශනයේ අපගේ ආචාර ධර්ම තවත් අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට ඉඩ සලසයි.
පෙගසස් වැදගත් වන්නේ ඇයි? පෙගසස් වෙත ප්‍රවේශය රජයන්ට වැදගත් වන්නේ මන්ද යන්න ගැන කතා කිරීමට NSO PR ව්‍යාපාරයකට ගොස් ඇති අතර සාකච්ඡාවේ විශාල කොටසක් ත්‍රස්ත විරෝධී වේ. දැන්, මෙම ක්‍රියාවලියේදී අපට හමු වූ දෙය නම්, එම මර්ධනකාරී පාලන තන්ත්‍රයන් තුළ වඩාත්ම සිත්ගන්නා පුද්ගලයින් ඇත්ත වශයෙන්ම විමර්ශකයින් බවයි. එනම් මාධ්‍යවේදීන්, ක්‍රියාකාරීන්, විපක්ෂ නායකයින්, ආගමික නායකයන්, විරුද්ධ මත දරන්නන්, පිටුවහල්ව ජීවත් වන පුද්ගලයන් සහ ප්‍රජා සංවිධායකයින් ය. ඊනියා ත්‍රස්තවාදියෙකු යැයි කවුරුත් සිතන දෙයට වඩා බොහෝ දුරස් ය. ඔබ ඉලක්ක කර ඇති බව දැන ගැනීමෙන් ඔබට විශාල මානසික හානියක් සිදු වේ. සමහර විට මිනිසුන් සමඟ කතා කිරීමට අවශ්‍ය නොවන්නේ ඔවුන් සමඟ සම්මුතියක් ඇති කර ගැනීමට ඔබට අවශ්‍ය නැති නිසාය, ඔබ සන්නිවේදනය කිරීම නවත්වා, පෙගසස් රාජ්‍ය අපරාධවලට මුහුණ දෙන භාවිතයේ ජාලය කපා හැරියේය.
පර්යේෂකයන් පසුගිය වසර එකහමාරක් ගත කළේ පෙගසස් හි ඉලක්ක දුසිම් ගණනක් සමඟ කතා කිරීමයි. ඉතින් අත් අඩංගුවට ගැනීම්, සිරගතවීම් ගැන අත්දැකීම් තියෙන අය ඉන්නවා. එහෙත්, ඔවුන් වෙනස් කොට සැලකූ ආකාරය, හැක් කිරීම පිළිබඳ ඔවුන්ගේ අත්දැකීම්, සමහරු කඳුළු සලමින් පැවසූහ. ඔවුන් කතා කළේ බියකරු සිහින, මානසික පීඩා සහ චිත්තවේගීය පීඩාවන් ගැන ය. පර්යේෂකයන් විසින් සිදු කරන ලද පෙගසස් ව්‍යාපෘති ඇත්ත වශයෙන්ම මෙය පසුපසට තල්ලු කිරීමේ ක්‍රමයක් වන අතර, එම ජාල කපා හැරීමට රාජ්‍යයන් විසින් උත්සාහ කරයි. පර්යේෂකයන් සිතන්නේ දැන් සෑම කෙනෙකුටම ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයක් ඇති නිසා මිනිසුන් මෙම කතාවට සහජයෙන්ම සම්බන්ධ වන බවයි. ඔබගේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකථනය නිරීක්ෂණ උපාංගයක් බවට පත් වූ විට, මිනිසුන් බියට පත් වන අතර සාධාරණ ලෙස ඔවුන් බියට පත් වේ. එය ලෝකයේ ප්‍රබලම පුද්ගලයන් කිහිප දෙනෙකු බිය ගන්වන්නකි.
පෙගසස් කොතරම් දියුණුද යත්, අනවසරයෙන් ඇතුළුවීමේ අවස්ථා සියල්ල ග්‍රහණය කර ගැනීම ඉතා අපහසුය. දැන් අපි මෙම තොරතුරු රැස් කළේ එය සත්‍ය හැක් කිරීම් වලින් කොටසක් පමණක් බව දැනගෙනයි. මෙම සීමිත දත්ත කට්ටලය සමඟ, අපට තවමත් ඩිජිටල් ප්‍රචණ්ඩත්වය ක්‍රියා කරන ආකාරය පිළිබඳ රටා සහ සම්බන්ධතා නිශ්චය කිරීමට හැකි වේ. රටා සහ සම්බන්ධතා නිර්ණය කිරීමේදී, ඔබට කතාවක් කීමටද හැකිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙක්සිකෝවේ යුධ භූමිය සෞදි අරාබියේ යුද බිමට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් ය. නමුත් ඔබ ඒවා එකිනෙක තැබූ විට, භෞතික සහ ඩිජිටල් මෙහෙයුම් මෙම අවකාශයන් දෙකෙහිම ඉතා සමාන ආකාරවලින් සිදුවන බව ඔබට වැටහේ. අපි එම ව්‍යාපෘතිය දියත් කරන විට, ලොව පුරා සිටින මිනිසුන් ඔවුන්ගේ අත්දැකීම් ගැන කතා කිරීමට අපට හැකි විය, රුවන්ඩාවන් සමඟ මෙක්සිකානුවන් සහ එමිරාටිස් සමඟ පලස්තීනුවන්. ලොව පුරා සිටින පුද්ගලයින් මෙම අනිෂ්ට මෘදුකාංගය ඉලක්ක කර ගනිමින් සැබවින්ම සම්බන්ධ විය. සතුටට කරුණක් නම්, ඔවුන් අදහස් කරන්නේ, ඔවුන් මෙම ව්‍යාපෘතියෙන් ඉවත් වන එක් දෙයක් තිබේ නම්, එය රාජ්‍යය වෙනුවෙන් අසාර්ථක ව්‍යාපෘතියක් බවයි. ජනතාව නිහඬ කරන්නේ නැහැ, යමක් තිබේ නම්, ඔවුන් වඩාත් බලවත් වෙමින්, වඩාත් සංවිධානාත්මක හා කෝපයට පත් වෙමින් සිටිති. නැඟිට, “අපි අපේ වැඩ දිගටම කරගෙන යනවා, අපි දිගටම විරුද්ධ වෙනවා, අපි අපේ රාජ්‍යයන් ගණන් ගන්නම්, අපි බය නැහැ” යනුවෙන් පවසමින්, අපි පෙගසස් ආකාරයටම එම නිශ්ශබ්ද කිරීමට සහ මෘදුකාංගය කපා හැරීමට එරෙහිව ආපසු තල්ලු කිරීමට ජාල නිර්මාණය කරමින් සිටිමු.
2021 සැප්තැම්බර් මාසයේදී, පෙගසස් විසින් සූරාකෑමට ලක් වූ අවදානමක් වසා දැමීම සඳහා Apple විසින් හදිසි ආරක්ෂක යාවත්කාලීනයක් නිකුත් කරන ලදී. සිය නීතීඥයින් හරහා නිකුත් කරන ලද ප්‍රකාශයන්හිදී, NSO විසින් තම සේවාදායකයින්ගේ ක්‍රියාකාරකම් සම්බන්ධයෙන් කරන ලද “අසත්‍ය හිමිකම්” ප්‍රතික්ෂේප කරන නමුත්, “අවසාරණය පිළිබඳ සියලු විශ්වාසනීය හිමිකම් විමර්ශනය කර සුදුසු ක්‍රියාමාර්ග ගැනීම දිගටම කරගෙන යන” බව පැවසීය. මෙම චිත්‍රපටයේ සඳහන් කර ඇති ඉලක්ක ලැයිස්තුවක් “පෙගසස් භාවිතා කරමින් රජය විසින් ඉලක්ක කරන ලද” සංඛ්‍යා වලින් බොහොමයක් විය නොහැකි බව එහි සඳහන් විය, “එම ලැයිස්තුවේ අංකයක් තිබීම කිසිසේත්ම ඇඟවුම් නොකරයි. මෙම අංකය පෙගසස් භාවිතා කරමින් නිරීක්ෂණ සඳහා තෝරාගෙන ඇත”.සමාගම සොයන්නේ 4p නම් නොකළ රටවල හමුදා, නීතිය බලාත්මක කිරීමේ සහ බුද්ධි අංශ පමණක් වන අතර, තම ඔත්තු මෙවලම් භාවිතා කිරීමට ඉඩ දීමට පෙර තම ගනුදෙනුකරුවන්ගේ මානව හිමිකම් වාර්තා දැඩි ලෙස පරීක්ෂා කරන බවයි.
සාරාංශයක් ලෙස, ඊශ්‍රායල සයිබර් නිරීක්ෂණ සමාගමක් වන NSO සමූහයේ පෙගසස් අනිෂ්ට මෘදුකාංගය ක්‍රියාකාරීන්ගේ, මාධ්‍යවේදීන්ගේ සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින්ගේ දුරකථන ආසාදනය කිරීමට ලොව පුරා අවම වශයෙන් රටවල් 45ක භාවිතා කර ඇති බව වාර්තා වේ. මෙම බිහිසුණු මෘදුකාංගයට ඔබගේ ස්මාට් ජංගම දුරකථනයට රිංගා ඔබේ දත්ත රැස්කර ඔබගේ අනුදැනුමකින් තොරව ඔබට සවන් දීමට පවා හැකිය. 2021 ජූලි මාසයේදී විශාල කාන්දුවක්, ඉලක්ක කර තිබූ දුරකථන අංක 50,000ක් හෙළිදරව් විය; ප්‍රංශයේ ජනාධිපති එමැනුවල් මැක්රෝන් ඇතුළුව, 2018 දී ඔහුගේ ඝාතනයට පෙර සෞදි මාධ්‍යවේදී ජමාල් කෂෝකිගේ පවුලේ මිතුරන් ද ඇත. Forensic Architecture හි Eyal Weizman(එයාල් වෙයිස්මන්) සහ Shourideh Molavi (ෂවුරීද් මව්ලවි) විසින් ඩිජිටල් පෙගසස් ආසාදන පිළිබඳ වාර්තා එකතු කිරීම සඳහා විවෘත මූලාශ්‍ර විමර්ශනය භාවිතා කරන ලදී. ඔවුන් සැබෑ ලෝකයේ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවලට සම්බන්ධ වන ආකාරය.
මූලාශ්‍රය: https://www.youtube.com/watch?v=QX7X4Ywuotc
